Cải tạo chung cư cũ: Tiến độ còn chậm do lợi ích các bên chưa thỏa đáng

Chung cư cũ là những tòa nhà chung cư mà người dân quen gọi là "nhà ở tập thể" được xây dựng cách đây 30-40 năm và hiện nay đã bị xuống cấp, cần phải cải tạo hoặc xây mới. Tuy nhiên việc cải tạo còn chậm trễ do chưa thể hài hòa được quyền lợi của người dân cũng như quyền lợi của chủ đầu tư nhận cải tạo.

Hàng nghìn tòa nhà chung cư cũ đang cần phải cải tạo, xây mới hiện nay

Có thể nói các chủ đầu tư địa ốc không mấy mặn mà khi đầu tư vào loại hình nhà ở này bởi lợi nhuận thấp, thủ tục pháp lý còn "rườm rà", song song với đó là người dân không chấp thuận do đền bù thấp hoặc không đồng ý với phương án tái định cư. Chính bởi những điều đó khiến cho người dân vẫn phải sống trong những căn hộ tập thể cũ, bong tróc và ẩm thấp, luôn trong tình trạng nơm nớp lo sợ. Còn bộ mặt đô thị bị xấu đi do những tòa tập thể đã quá cũ, gây mất cảnh quan đô thị.

Qua con số thống kê thực tế đã gây không ít bất ngờ khi mà cả nước đang tồn tại hơn 1.700 chung cư cũ, trong đó tại Hà Nội là 1.165 nhà chung cư cũ và TP.HCM là 530 chung cư cũ. Trên địa bàn thủ đô, có đến 980 tòa nhà chung cư được xây dựng từ trước năm 1990 tập trung ở các quận nội thành như Đống Đa, Hai Bà Trưng, Ba Đình Cầu Giấy, Thanh Xuân. Trong khi đó thành phố mới chỉ cải tạo được 14 tòa nhà.

Còn trên địa bàn TP. HCM, tình trạng hư hỏng, xuống cấp của các tòa nhà chung cư cũ ngày càng nghiêm trọng, thành phố đã hoàn thành tháo dỡ và xây mới 38 tòa nhà, di dời 3.387 hộ dân. Dự kiến giai đoạn 2015 sẽ tiếp tục cải tạo và xây mới cho 65 tòa nhà chung cư cũ trên địa bàn thành phố.

Trao đổi với ông Phạm Sĩ Liêm, việc cải tạo chung cư cũ vẫn chưa thuận lợi là do quyền lợi của các bên chưa thỏa đáng. Các doanh nghiệp địa ốc vẫn chưa mặn mà với loại hình này do khó tiếp xúc với cộng đồng dân cư và lợi nhuận thấp. Trong khi người dân thì không đồng tình với phương án di dời tái định cư, không tán thành phương án tài chính của doanh nghiệp địa ốc.

Trong khi để tối đa hóa lợi nhuận, các doanh nghiệp bất động sản phải xây dựng tòa nhà cao 15-20 tầng nhưng lại vi phạm về quy hoạch.

Ông cho biết thêm: Để công việc cải tạo, xây mới chung cư cũ được thuận lợi, thu hút các doanh nghiệp địa ốc thì chính sách cải tạo chung cư cũ cần được hoàn thiện, tạo độ mở và điều kiện tốt nhất cho doanh nghiệp. Hướng triển khai sẽ là cộng đồng chung cư làm chủ, chính quyền tạo điều kiện và doanh nghiệp tham gia.

Với phương thức trên, tập thể cũ Giảng Võ sẽ được đưa vào thử nghiệm đầu tiên, nếu được chấp nhận thì Tổng hội Xây dựng Việt Nam sẵn sàng tham gia tư vấn tái thiết, giúp TP Hà Nội lên kế hoạch thực hiện chủ trương này.

Việc cải tạo chung cư cũ là mong mỏi của cơ quan ban ngành nhằm làm mới và làm đẹp cho bộ mặt đô thị cũng như giải quyết vấn đề "an cư" cho người dân, và đó cũng là mong mỏi của hàng nghìn hộ dân đang sống trong những căn hộ tập thể cũ nát hiện nay. Tuy nhiên, để thực thi được việc đó cần có sự chung tay góp sức của cả 3 bên: Cộng đồng dân cư, chính quyền liên quan và doanh nghiệp bất động sản.