Nhà ở giá rẻ cho khách hàng thu nhập thấp: Lối đi nào để thị trường được cân bằng?

Đã có nhiều giải pháp đưa ra nhằm giải quyết bài toán nhà ở giá rẻ cho người thu nhập thấp nhưng đến nay vẫn bế tắc. Đây cũng chính là vấn đề được dư luận quan tâm trong bối cảnh thừa nguồn cung căn hộ cao cấp, nhưng lại thiếu nhà ở chung cư giá rẻ gây mất cân bằng thị trường.

Nhà ở giá rẻ chưa đủ nguồn cung để đáp ứng thị trường

Nhà ở xã hội chưa giải quyết được bài toán cung cầu

Đã có một thời nhiều người nghĩ rằng nhà ở xã hội sẽ là lời giải cho vấn đề nhà ở đối với người thu nhập thấp, thế nhưng thực tế lại không được như vậy.

Vợ chồng anh Tuấn Minh đang sinh sống và làm việc tại TP. HCM, hiện vẫn đang đi ở trọ. Cách đây 3 năm, anh chị từng theo đuổi 1 dự án nhà ở xã hội với sự hỗ trợ tài chính từ nguồn vốn vay 30.000 tỷ. Anh Tuấn Minh đã từng phải bỏ công bỏ việc, xin nghỉ để chạy hàng chục loại giấy tờ từ chứng minh thu nhập, khả năng trả nợ, chứng minh chưa sở hữu BĐS nào tại thành phố... Để rồi cuối cùng anh chị bị loại khỏi danh sách những người được mua nhà với lý do chưa đáp ứng được yêu cầu.

Anh Tuấn Minh chia sẻ: Cùng làm hồ sơ mua nhà với vợ chồng mình có nhiều gia đình có hoàn cảnh tương tự, thế nhưng nhờ mối quan hệ hoặc quen biết nào đó giúp họ mua được còn mình thì không mua được. Bên cạnh vấn đề thủ tục pháp lý còn nhiều phức tạp, nhiêu khê thì tính minh bạch trong xét duyệt hồ sơ cũng là điều đáng nói.

Thực tế cho thấy, thời gian qua tại Hà Nội và TP. HCM đã có một số dự án nhà ở xã hội được xây dựng. Nhưng thực tế việc phân phối loại hình này lại xảy ra nhiều bất cập. Có dự án xây ra không ai tới mua vì vị trí xa trung tâm, thiếu cơ sở hạ tầng như chợ búa, trường học... Có dự án thì nhiều khách hàng thu nhập thấp không mua được, người không thuộc diện thu nhập thấp lại mua được...

Số liệu của Bộ Xây dựng trong giai đoạn 2011-2020 cần có 440.000 căn hộ, trong đó tại TP.HCM cần khoảng 134.000 căn, nhưng đến nay mới chỉ hoàn thành được 28% kế hoạch đề ra. Tốc độ phát triển nhà ở xã hội như thời gian qua là quá chậm, nguồn cung quá ít so với nhu cầu thực tế của khách hàng.

Vướng mắc ngay từ chính sách

Ưu tiên phát triển nhà ở thương mại giá rẻ song song với nhà ở xã hội đang là định hướng phát triển nhà ở hiện nay. Các chuyên gia BĐS đều cho rằng nhà ở thương mại giá rẻ đóng vai trò rất quan trọng trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt khi năng lực đầu tư nhà ở xã hội còn hạn chế.

Theo nhận định của chuyên gia BĐS Hữu Hùng thì: Giá nhà ở cao gấp 6 lần tổng thu nhập hàng năm thì được coi là chấp nhận được. Ví dụ thu nhập trung bình 1 tháng của gia đình là 10 triệu đồng thì 1 năm sẽ là 120 triệu đồng, khi đó vợ chồng trẻ sẽ đủ khả năng mua được căn hộ có giá 720 triệu đồng.

Việc đề xuất xây dựng nhà ở siêu nhỏ có diện tích 25-30m2 thời gian qua, với giá bán 500-700 triệu đồng/căn đang không hợp lý ở chỗ đơn giá bán không rẻ hơn giá nhà ở thương mại là bao nhiêu, bên cạnh đó vị trí những dự án thường sẽ xa trung tâm, khu vực chưa hoàn thiện cơ sở hạ tầng, thiếu nhiều tiện ích cơ bản và khi hình thành sẽ tạo áp lực rất lớn lên hạ tầng bởi mật độ dân số quá dày.

Nhận định của ông Nguyễn Xuân Quang - Chủ tịch HĐQT Công ty CP đầu tư Nam Long cho biết: Có đến 80% khách hàng mua nhà cần sự hỗ trợ của ngân hàng, độ tuổi của khách hàng thưởng từ 25-40 tuổi, vợ chồng trẻ có 1-2 con nhỏ, khách hàng sẵn sàng mua nhà cách chỗ làm 10-15km.

Tuy nhiên, với tình trạng nhà ở còn ở mức quá cao so với mức thu nhập của người dân hiện nay thì nhiều gia đình trẻ rất khó tiếp cận nếu như không có chính sách tín dụng ưu đãi. Vì thế, Nhà nước cần hỗ trợ gói vay ưu đãi cho người mua nhà để họ có thể tiếp cập được với sản phẩm giá rẻ.

Bộ trưởng Bộ xây dựng Phạm Hồng Hà cho rằng: Các doanh nghiệp BĐS hiện nay hầu như chỉ quan tâm đến bất động sản cao cấp và bất động sản nghỉ dưỡng mà quên mất nhu cầu nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ ở các khu công nghiệp dành cho công nhân... vẫn chưa được đáp ứng.

Tuy nhiên, để phát triển phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ cần có chính sách rõ ràng như chính sách ưu đãi cho nhà đầu tư và chính sách tín dụng tạo điều kiện cho người mua nhà.